Je Hoofd vs. Je Skills: Zo Overwin Je Angst op de Trail

Je Hoofd vs. Je Skills: Zo Overwin Je Angst op de Trail

Mountainbiken is niet alleen fysiek uitdagend, maar ook een enorme mentale game. Iedereen die al een tijdje fietst, kent dat gevoel wel: je staat bovenaan een technische afdaling of een grote sprong, en ineens begint je hoofd allerlei doemscenario’s te spuien. 'Wat als ik val?' 'Wat als ik snelheid te kort kom?' 'Ik ben hier niet goed genoeg voor.' Als je dit herkent, weet dan: je bent echt niet de enige. Angst is normaal. En als je – net als ik – hoogtevrees hebt, kan het een flinke barrière zijn.

Maar goed, ik wil mijn rijvaardigheid blijven verbeteren. Ik wil genieten van bikeparken, meer technische trails rijden en die hogere sprongen meepakken. Daarom ben ik op zoek gegaan naar manieren om beter met angst om te gaan. Eén van de meest effectieve dingen die ik ben tegengekomen op internet en zelf heb geprobeerd, is cognitieve defusie.

Wat is cognitieve defusie?

Cognitieve defusie komt uit Acceptance and Commitment Therapy (ACT) en helpt je om los te komen van negatieve gedachten. Simpel gezegd: je bent niet je gedachten, je hebt gedachten. En dat maakt een wereld van verschil.

Neem bijvoorbeeld de gedachte: 'Ik ga crashen.' Als je dat denkt, voelt het vaak alsof het een feit is. Maar als je er bewust afstand van neemt en zegt: 'Ik merk op dat ik de gedachte heb dat ik ga crashen.' – dan krijgt die gedachte minder grip op je. Klinkt simpel, maar het kan echt helpen.

Mijn ervaring met cognitieve defusie op de trail

Laatst stond ik voor een drop die ik eigenlijk prima zou moeten kunnen. Maar toch… mijn hoofd blokkeerde. Gedachten als 'Wat als ik verkeerd land? Wat als ik op mijn voorwiel land en onderuit ga?' begonnen zich op te stapelen. Vroeger had ik hier misschien doorheen proberen te duwen of het gewoon laten zitten, maar nu probeerde ik iets anders.

In plaats van mezelf te vertellen dat ik niet bang moest zijn (wat sowieso nooit werkt), zei ik: 'Ik merk op dat ik de gedachte heb dat dit te hoog is. Maar dat betekent niet dat het echt zo is.' Daarna haalde ik diep adem, bekeek de aanloop en de daadwerkelijke hoogte, visualiseerde de drop en herinnerde mezelf eraan dat ik al vaker dit soort dingen had gedaan. En ja hoor, ik ging – en het ging goed.

Angst overwinnen kost tijd

Dit betekent niet dat angst zomaar verdwijnt. Cognitieve defusie is geen magische oplossing. Het is een vaardigheid, net als een bunny hop of een goede cornering-techniek. In mijn 30'er jaren merk ik dat ik bewuster omga met angst dan vroeger. Waar ik eerst misschien blind ergens voor ging, ben ik nu meer bezig met het snappen van die angst en hoe ik ermee om kan gaan. En dat is oké.

Iedereen heeft zijn of haar eigen angstpunten: drops, steile afdalingen, smalle north shores… Het belangrijkste is dat je jezelf niet veroordeelt omdat je angst voelt. Je brein probeert je gewoon te beschermen. Maar je kunt leren om die bescherming niet de overhand te laten nemen. De kans dat het misgaat, is vaak kleiner dan je denkt.

Praktische tips om cognitieve defusie toe te passen op de MTB

Wil je zelf aan de slag met cognitieve defusie? Probeer dan deze technieken:

1. Herken je gedachten: Wanneer angstige gedachten opkomen, zeg dan letterlijk tegen jezelf: 'Ik merk op dat ik de gedachte heb dat...'
2. Gebruik humor: Stel je angstige gedachten voor in een grappige stem of zing ze op de melodie van een bekend liedje. Hierdoor krijgen ze minder macht.
3. Label je gedachten: Zie ze als 'angstgedachten', niet als feiten. Bijvoorbeeld: 'Dit is mijn brein dat me probeert te beschermen, maar dat betekent niet dat het waar is.'
4. Focus op actie, niet op gevoel: Angst verdwijnt niet altijd voordat je een sprong maakt of een steile sectie rijdt. Accepteer dat de angst er mag zijn, maar bepaal je acties op basis van je doelen.
5. Blijf oefenen: Dit is geen eenmalige truc, maar een proces dat tijd kost. Hoe vaker je cognitieve defusie toepast, hoe beter het werkt.

Conclusie

Angst is normaal, maar het hoeft je rijplezier niet in de weg te staan. Door cognitieve defusie kun je leren om ermee om te gaan, zonder dat het je tegenhoudt. Ik heb zelf gemerkt dat het tijd en oefening vergt, maar ook dat het enorm helpt. Dus de volgende keer dat je bovenaan een lastige trail of een grote sprong staat en je hoofd begint te ratelen, probeer het eens op een andere manier te benaderen. Je zult versteld staan van wat je kunt bereiken! Mocht dit een keertje niet werken, dan is dat natuurlijk ook prima. Soms heb je dagen dat het allemaal vanzelf lijkt te gaan op deze manier, en soms lukt het gewoon even niet.

So don’t be too hard on yourself als dat een keertje het geval is 😉!

Blijf shredden, blijf groeien! 🚵‍♂️🔥